Natura 2000

Jest to europejski system obszarów objętych ochroną przyrody, połączonych korytarzami ekologicznymi, tworzących razem spójną funkcjonalnie sieć ekologiczną. Program ten obejmuje ochronę dziedzictwa przyrodniczego Europy oraz realizację idei zrównoważonego rozwoju. Daje szansę zachowania cennych, a często zagrożonych siedlisk, zapewnienia dogodnych warunków bytowania florze i faunie, a także integracji ochrony przyrody z działalnością człowieka.

Działanie „Europejskiej Sieci Ekologicznej” opiera się na tradycyjnych metodach ochrony: ochrona obszarowa i gatunkowa. Jej podstawę prawną stanowią dwa akty prawne: Dyrektywa Ptasia(1979) i Dyrektywa Siedliskowa (1992). Celem Dyrektywy Ptasiej jest ochrona i zachowanie populacji ptaków naturalnie występujących w stanie dzikim na obszarze Europy, a także gatunków związanych ze środowiskiem morskim i czasowo z kontynentem europejskim.

Dyrektywa zawiera listę gatunków ptaków rzadkich i zagrożonych wyginięciem z powodu zmian zachodzących w ich siedliskach, które muszą być chronione, by umożliwić zagrożonym gatunkom przetrwanie i rozród. W Polsce występuje 267 gatunków ptaków z Dyrektywy Ptasiej i dla nich są tworzone Obszary Specjalnej Ochrony (OSO, na których zapewni się ochronę tych gatunków i ich siedlisk.
 
Teren Parku znajduje się w obszarze specjalnej ochrony ptaków Natura 2000 „Lasy Iławskie” (kod obszaru: PLB280005) wyznaczonym rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 21 lipca 2004 r. w sprawie obszarów specjalnej ochrony ptaków Natura 2000 (Dz. U. Nr 229 poz. 2313), na podstawie Dyrektywy Ptasiej. Granice tego obszaru pokrywają się z granicami Parku Krajobrazowego Pojezierza Iławskiego. Na terenie ostoi „Lasy Iławskie” odnotowano występowanie 29 gatunków ptaków: zimorodek, podgorzałka, orlik krzykliwy, bąk, bączek, lelek, rybitwa czarna, bocian biały, bocian czarny, błotniak stawowy, derkacz, dzięcioł średni, dzięcioł czarny, dzięcioł zielonosiwy, muchołówka białoszyja, muchołówka mała, żuraw, bielik, gąsiorek, lerka, podróżniczek, kania czarna, kania ruda, rybołów, trzmielojad, zielonka, kropiatka, rybitwa rzeczna, jarzębatka.

W roku 2007 rozpoczęto prace nad planem ochrony obszaru Natura 2000 „Lasy Iławskie”, którego efektem będzie opracowanie programu zarządzania tym obszarem w ramach „Dyrektywy Ptasiej”. Podczas prac inwentaryzacyjnych nie stwierdzono 5 gatunków, które w przeszłości występowały na terenie tj. podgorzałki, kropiatki, rybitwy rzecznej, muchołówki białoszyjej i bączka, ale stwierdzono występowanie dwóch nienotowanych dotychczas gatunków – włochatki i jarząbka.